‘We moesten fors pionieren voor de RES’
In Noord-Holland Noord begon vijf jaar geleden de energietransitie pas echt, met het maken van een plan voor de opwekking van meer duurzame energie. Dat werd de Regionale Energiestrategie (RES), met Odile Rasch als programmamanager. Zij neemt afscheid van deze rol en is inmiddels gestart als programmamanager Taskforce Energie-infrastructuur Noord-Holland. Samen met haar blikken we terug. “Politiek gezien was het soms heel spannend. Toch zijn we in het spoor gebleven.”
Tekst: Norbert Cuiper
Odile Rasch heeft vijf jaar lang de functie van programmamanager vervuld voor de RES-regio Noord-Holland Noord. “Ik ben blij dat ik op deze plek heb gezeten,” zegt Odile. “Vijf jaar geleden is de energietransitie echt begonnen. We realiseerden ons toen welke kant we op moesten. Ik vind het heel tof dat ik daar onderdeel van mocht zijn, in de rol van gangmaker. Ik had als voordeel dat ik de regio en de bestuurders goed kende, vanuit mijn rol als wethouder (bij de gemeente Bergen, red). Dat heeft geholpen met een goede start van de RES.”
Oplevering RES 1.0
Het ging niet vanzelf, geeft Odile toe. “We hebben ontzettend moeten pionieren om te kijken hoe we de RES konden realiseren. De opdracht was met de regio samen een ambitie voor opwek met zon en wind op land op papier te krijgen. De eindstreep was destijds de oplevering van de RES 1.0. We hebben veel bijeenkomsten en ateliers georganiseerd. Daar kwamen veel mensen af die bereid waren mee te denken. Politiek gezien was het af en toe heel ingewikkeld. Ik wilde graag maximale transparantie. Met de publicatie van de concept-RES kwamen we voor het eerst met een kaart naar buiten met zoekgebieden. Dat was echt een spannend moment.”
Coronacrisis
Tijdens het werken aan de RES zorgde de coronacrisis voor een extra uitdaging, vertelt Odile. “We konden opeens alleen maar online vergaderen, met raadsleden, ambtenaren en bestuurders. Dat zorgde weliswaar voor enige vertraging, maar we konden daardoor wel verder met het proces. We zijn in het spoor gebleven.” Ook de bustours en de kennissessies hebben bijgedragen aan de vooruitgang, zegt Odile. “Op deze bijeenkomsten spraken slimme mensen over de toekomst en de uitdagingen die de energietransitie met zich meebrengt. Als ik terugkijk was het één grote rollercoaster met uitvinden, slimme oplossingen bedenken met elkaar, en weer door.”
Verkiezingen
Ook spannend was het rond de verkiezingen, waarna met andere bestuurders moest blijken of de plannen en ambities nog steeds haalbaar zouden zijn. “We moesten daarna ervoor zorgen dat alle volksvertegenwoordigers goed geïnformeerd zijn en dat de nieuwe bestuurders bij de hand genomen worden. Dat lukt soms maar ten dele. Ik ben in elk geval blij dat de RES is blijven staan, door alle stormen heen, en dat we nog steeds geloven dat we de ambitie uit de RES gaan halen. Soms door een mazzeltje, maar vooral door hard te werken.”
RES-netwerk
Volgens Odile is het OER-traject ook een mooi onderdeel geworden van de RES. OER staat voor Opwek van (hernieuwbare) Energie op Rijksgronden. In de praktijk komt dat vooral neer op de plaatsing van zonnepanelen langs snelwegen. “Ik vind het vooral fijn om te merken dat hiervoor de deuren bij alle overheden openstaan, van gemeenten naar provincie, van het waterschap naar het Rijk. We hebben een directe lijn met elkaar. Dat is de verdienste van het RES-netwerk.”
Nieuwe baan
Odile heeft inmiddels een nieuwe baan: ze is vanaf begin september in opdracht van de Provincie Noord-Holland, Alliander, TenneT en Gasunie aan de slag gegaan als programmanager bij de Taskforce Energie-infrastructuur Noord-Holland. Daardoor kwam de functie van programmanager voor de RES-regio Noord-Holland Noord vrij. Wies Thesingh neemt de functie van Odile over.
Wat is je advies aan je opvolger Wies?
Odile: “Ga de regio in, ga koffiedrinken, maak kennis, en probeer met frisse blik te bepalen wat er nodig is voor de uitvoering. Een frisse blik is nodig, en ik weet dat Wies die heeft. Dit is een mooi moment omdat gewerkt wordt aan de herijking van de RES, waardoor de deur op een kier staat voor nieuwe initiatieven en initiatiefnemers voor opwekking van duurzame energie.”
Heb je nog andere tips voor haar?
“Blijf ook leuke dingen organiseren, zoals een zomerevenement, een bustour, of iets heel anders wat we nog nooit hebben gedaan.”
Je bent nu programmamanager Taskforce Energie-infrastructuur Noord-Holland. Hoe kijk je naar deze nieuwe uitdaging?
“De energie-infrastructuur is nu zo urgent en belangrijk, en op heel veel plekken is er echt een probleem met de levering en de teruglevering op het net. We moeten het elektriciteitsnet versneld uitbreiden en slimmer omgaan met ons energieverbruik. En we kijken vooruit zodat we richting hebben voor na 2030. Om dit te realiseren is veel samenwerking nodig. Ik heb echt zin om hieraan bij te dragen om de samenwerking te verbeteren.”
Waar begin je dan?
“Er gebeurt al veel. De netbeheerders, gemeenten en provincie werken al veel samen om het net uit te breiden. Ik ben hartstikke blij dat ik op de schouders kan gaan staan van wat er al is. Er is de afgelopen jaren al veel werk verzet door de Taskforce Energie-infrastructuur (waarin gemeenten, provincie en netbeheerders samenwerken, red). Dat is anders als bij de RES, waarin we nog moesten bedenken hoe we het gingen doen. Ik ga de komende weken veel leren, lezen en koffiedrinken met mensen die een belangrijke rol spelen.”
Wat heeft de ervaring van afgelopen jaren jou persoonlijk gebracht?
“Ik had een opdracht met als einddoel de RES 1.0 op te leveren. Dat is ook gelukt, maar dit ging niet altijd in een rechte lijn. Ik heb geleerd om soms een pas op de plaats te maken, of om een tussenstap te zetten. Door de geluiden uit de regio moesten we af en toe een omweg maken, als het bijvoorbeeld politiek ergens op slot zat. In de werkgroep vonden we echter steeds weer met elkaar een weg om vooruit te blijven gaan, door samen te zoeken naar oplossingen en door goed naar elkaar te luisteren. Daarvoor wil ik de werkgroep een groot compliment geven.
Naar boven