Aquathermieviewer brengt potentie in kaart
Hoe bepaal je als gemeente in welke wijk aquathermie kansrijk is? Eén van de middelen daarvoor is de aquathermieviewer, zegt adviseur Harry de Brauw van Waternet. Het bedrijf ontwikkelde voor gemeenten en waterschappen een aquathermieviewer met steun van de provincie.
Harry de Brauw werkt al meer dan vijf jaar bij Waternet als adviseur en ontwikkelaar aan de energietransitie. Hij richt zich vooral op aquathermie, waarbij warmte en/of koude uit water wordt gebruikt voor verwarming en koeling van gebouwen. Maar waar kan aquathermie worden toegepast? En in hoeverre is dit haalbaar? Om dit te bepalen biedt een aquathermieviewer inzicht in de mogelijkheden. Waternet heeft veel ervaring opgedaan met de ontwikkeling van de viewer.
Wat is een aquathermieviewer?
“Een aquathermieviewer is een stuk software, dat op basis van data over het warmteaanbod en warmtevraag snel en simpel inzicht geeft in de potentie van aquathermie. Dat kan zijn voor een gemeente, een wijk of enkele straten. Het is een instrument dat helpt met de warmtetransitie.”
Het geeft inzicht in waar aquathermie kansrijk is en waar niet?
“Ja, dat klopt. We bieden gemeenten ook quick scans aan op basis van de aquathermieviewer. Zo helpen we gemeenten op weg met de warmtetransitie.”
Hoe verliep de ontwikkeling van de aquathermieviewer?
“De eerste viewers gingen over de potentie van water en riolering. Die waren vrij basaal. Landelijk kwam er een generieke viewer, maar die vonden we niet goed genoeg. We beschikten immers over eigen data waardoor we zelf een nauwkeuriger beeld konden maken. Daardoor hebben we een eigen viewer ontwikkeld, waarin we naast het warmteaanbod ook de warmtevraag hebben ingebracht. We maken daarin ook een schatting van de toekomstige warmtevraag, die lager ligt dan de huidige vraag: door isolatie van woningen is minder energie nodig om woningen te verwarmen. Ook hebben we aan de aquathermieviewer metadata toegevoegd, zoals eigenaarschap, bouwjaar, liggende objecten zoals waterkeringen.”
Wat is de ervaring tot nu toe met de viewer?
“Heel positief. Iedereen is enthousiast over de viewer, waarmee ze direct een behoorlijk inzicht krijgen in de kansrijkheid van aquathermie. Dan gaat het vooral over de theoretische potentie: de warmtevraag van de wijk of geselecteerde woningen versus het aanbod vanuit diverse warmtebronnen. Onder dit laatste valt ook restwarmte van de industrie op basis van data die we van de provincie krijgen. Je hebt alle lokale warmtebronnen in één keer in zicht. Op basis daarvan kan je een voorselectie maken om verder in te verdiepen, of niet.”
Wat waren de reacties van de waterschappen?
“Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Hoogheemraadschap van Rijnland waren erg gecharmeerd van onze aquathermieviewer. Onze viewer is daarna ook voor deze partijen verder doorontwikkeld, met ondersteuning van de provincie. Daardoor beschikken ze over min of meer dezelfde viewer, met dezelfde rekenmethodiek, waardoor het herkenbaar is voor de gemeenten in Noord-Holland en we dezelfde taal spreken.”
Wat kunnen we nog verwachten tav de aquathermieviewer? Zijn er nog nieuwe ontwikkelingen?
“De viewer is nu redelijk goed ontwikkeld. We krijgen altijd de vraag over de kosten voor realisatie en exploitatie van het systeem, maar zover zijn we nog niet. We moeten nog meer praktijkervaring opdoen om dat in de viewer te zetten. We zijn wel bezig met het maken van een online wegwijzer voor aquathermie, een website om gemeenten, projectontwikkelaars en woningcorporaties stap voor stap mee te nemen in het proces naar aardgasvrij. Dat stappenplan bevat ook links naar andere websites en documenten.”
Wat is je advies aan gemeenten die aquathermie overwegen?
“Ga in gesprek over duurzaam verwarmen en koelen, vooral met bewoners. Het is mooi als je bewoners in de wijk zover krijgt dat ze willen helpen met de ontwikkeling van het project.
Benader de lokale energiecoöperaties. Ik zie dat vooral wijken met energiecoöperaties succesvol zijn.
Ga ook in gesprek met je partners, zoals een waterschap, of een netwerkbedrijf, om te horen welke plannen zij hebben en op welke manier ze je kunnen ondersteunen. Je hoeft het wiel niet alleen uit te vinden. Vanuit de ervaring bij die partijen hoor je vrij snel of het interessant is om met aquathermie verder te gaan.
En gebruik de aquathermieviewer, zeker in de verkennende fase. Gemeenten kunnen de aquathermieviewer zelf gebruiken, maar ze kunnen ook aankloppen bij het waterschap voor hulp bij gebruik van de viewer. Bij Waternet krijgen ze de resultaten van de viewer uitgewerkt in een rapportje, de quick scan. Gemeenten kunnen van diverse kanten hulp krijgen om de kansen van aquathermie in kaart te brengen.”
Naar boven