Alle bewoners de kans geven om te isoleren.
Gemeente Hollands Kroon
Ferdinand Pronk, aanjager energietransitie.
Trots op:
Alle bewoners in het dorp de kans geven om te isoleren.
“Vanuit de wens om het geld van het Nationaal Isolatieprogramma en de uitkering Energiearmoede goed te besteden, gingen we op zoek naar een dorp met potenties. Uit vlekkenkaartjes wisten we dat de woningen in Kreileroord gemiddeld slecht geïsoleerd waren en de inkomens laag. Maar we vermoedden ook dat de inwoners misschien niet erg open zouden staan voor een project van de gemeente. ‘If we can make it there, we can make it anywhere’, dachten we. En het lukte. Op 30 oktober 2023 is de aannemer gestart met het isoleren van ruim 30 woningen in Kreileroord. Goed voorbeeld doet goed volgen … inmiddels zijn we bij 90 woningen bezig.”
“We hebben eerst veel lawaai gemaakt. Met grote spandoeken
aan het begin van het dorp, onze Hollands Kroon-mobiel bij het ijsbaanterrein, plus wethouder, Dorpsraad, inwoners, frisje, nootjes, pers en wat al niet meer.
Huis-aan-huis flyeren trok uiteindelijk 10 van de 553 inwoners naar het Dorpshuis. Daar legden we het idee uit: Met een gratis scan zouden we inzicht geven in aanpak en kosten. Daarnaast werd gekeken hoe we de
bewoners konden helpen aan 1000 tot 2000 euro subsidie.
Eerst wilden we zeker weten hoe het met de isolatie gesteld was. Veel inwoners hadden het gevoel dat de spouwmuurisolatie inmiddels was
vergaan. Ons geluk was dat een inwoner van Hollands Kroon, die bij een
isolatiebedrijf werkt, zich een dag per week ‘beschikbaar aan de maatschappij’ stelt. Hij was bereid om in zes woningen de spouw te onderzoeken.
We besloten daarna nog nauwkeuriger te gaan kijken. Alle inwoners konden een gratis warmtebeeldfoto van hun huis krijgen. Daarop was
beter te zien hoe het met de gevelisolatie gesteld was en wat je misschien beter aan de woningen kon verbeteren. Samen met leden van de Dorpsraad en vrijwilligers belden we overal aan om uitleg te geven over het isolatieproces. En we vroegen toestemming voor het maken van de foto. We mochten ruim de helft van de woningen fotograferen. Leuke les: als de gemeente aanbelt doet maar een enkeling mee. Doet een bekende inwoner het, dan is de score bijna 100 procent.
De uitdagingen
Uitdaging 1 was de vleermuizen. We realiseerden ons dat onderzoek nodig was. We discussieerden met de Omgevingsdienst over de gewenste onderzoeksopzet. De ecologen kruisten maandenlang het dorp totdat we wisten welke woningen vrij waren van vleermuizen, spreeuwen, mussen en zwaluwen. Gelukkig konden we bij de meeste woningen isoleren, bij een paar loopt nog aanvullend onderzoek en worden maatregelen genomen. Uitdaging 2 was de AVG. We geven inwoners met relatief goedkope, slecht-geïsoleerde woningen 1000 euro subsidie. Heb je de eenmalige energietoeslag ontvangen, dan kunnen we daar 1000 euro of meer bijdoen. Maar hoe weet je wie waar recht op heeft? De AVG bleek een grote hobbel. Met grote dank aan onze burgemeester hebben we die vanwege ‘doelbinding’ na een jaar kunnen slechten. Daardoor weten we nu dat een aantal mensen eigenlijk teveel geld heeft ontvangen. En dat 30 mensen waarvoor veel geld klaarligt, zich nog niet hebben gemeld. Dat moeten er nul worden!
Uitdaging 3 was om met alle inwoners in gesprek te gaan en een aanbod op maat samen te stellen. Vaak waren er meerdere gesprekken nodig. Want hoe simpel we de subsidie ook dachten te hebben gemaakt, niet alles was direct helder. Ook door taalbarrières of argwaan: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan zal het ook wel zo zijn, dachten bewoners. En ik begrijp ze wel. Uitdaging 4 was dat toen we alles op orde dachten te hebben, het werkprotocol van het isolatiebedrijf veranderde. Voorheen kon je een spouwmuur gewoon bijvullen. Nu moet je die eerst helemaal leeghalen. Pas daarna kun je opnieuw vullen. Uitdaging 5 was de staat van de gevels. Een aantal was zo slecht, dat het isolatiebedrijf bang was dat ze bij het isoleren stenen uit de muur zouden blazen. Na onderzoek werden twee gevels afgekeurd. Gelukkig was dat bij bewoners waarvoor we financieel meer konden doen.”
“Bij degenen die hebben bijgedragen aan het succes staat de Dorpsraad op nummer één. Zij hielpen mee organiseren en flyeren. Zij waren de vraagbaak voor de inwoners en zij waren onze antenne. Als er onder inwoners onrust ontstond omdat we te lang geen nieuws brachten, hoorden we dat en ondernamen we actie. We bedachten samen ook slimme dingen. Zo bezorgden we de warmtebeeldfoto’s niet aan huis, maar lieten we ze tijdens een bewonersavond ophalen in het dorpshuis. Bijna de helft van de woningeigenaren zat daardoor in de zaal.
Tijdens die avond waren ook de makers van de scans, de man die zes proefwoningen op luchtdichtheid checkte en vertegenwoordigers van het isolatiebedrijf dat de werkzaamheden (na een aanbesteding) uitvoerde. Ook dat bedrijf verdient een dikke pluim. Want onvermoeibaar gingen ze bij alle kandidaat-woningen langs om kelders te onderzoeken, op stoffige vlieringen te kijken en nóg eens uit te leggen hoe het met de kosten zat.
De tip die ik het best heb onthouden kwam natuurlijk van een lid van de Dorpsraad: “Ga nou eerst maar die dertig woningen isoleren. Dan komen de andere inwoners ook wel over de streep. Met woorden kunnen ze niet zoveel. Maar als ze zien dat er bij hun buren echt wordt geïsoleerd, gaan ze ook wel meedoen.”
Hij blijkt gelijk te hebben. En we hopen dat het ook in onze andere 21 dorpen gaat werken.”