Noord-Holland zet fiksers in tegen netcongestie

Wat doet een fikser

Noord-Holland is een van de eerste provincies waar fiksers ingezet worden. Twee welteverstaan. Fikser Annabel van Zante legt graag uit wat ze doet:

“De term fikser is een beetje misleidend, want het wekt de indruk dat we alles voor elkaar krijgen. Ik praat liever over adviseur slimme energieoplossingen. Het is een initiatief van de provincie Noord-Holland, TenneT en Liander om ondernemers in de provincie te ondersteunen die tegen netcongestie aanlopen. Dat kunnen ondernemers zijn die willen verduurzamen maar onvoldoende vermogen voor hebben. Of bedrijven die zich ergens willen vestigen en op een wachtlijst staan waardoor ze over een paar jaar pas geholpen kunnen worden. Of ondernemers die hun bedrijf willen uitbreiden en ‘nee’ te horen hebben gekregen van Liander. Ik zeg ondernemers, maar het is in praktijk veel diverser. Het zijn ook scholen, gezondheidscentra, bloemkwekerijen, campings, bungalowparken, fabrieken en ook gemeenten benaderen ons.”

Meebewegen wat kan

De rol van fikser bestaat al langer. In de jaren dat Van Zante dit werk doet, is er het nodige veranderd:

“Waar er voorheen ook oplossingen vanuit de netbeheerder waren, zien we nu dat de rol zich meer en meer focust op het verkennen van slimme oplossingen in de installatie van de klant (‘achter de meter’), algemene voorlichting over de situatie en inzicht bieden waar een ondernemer aan toe is. Hoewel ik een onafhankelijke rol heb en vrij kan meedenken met de ondernemer, ben ik wel gebonden aan wat wel en niet kan vanuit bijvoorbeeld wet- en regelgeving.”

Eerste contact

Het eerste contact met een fikser ontstaat via verschillende kanalen, zoals ondernemersbijeenkomsten of via de duurzaamheidsloketten. Ook omgevingsdiensten en gemeenten hebben een belangrijke doorverwijsfunctie. Volgens Van Zante is een eerste gesprek bedoeld om de situatie eerst goed te inventariseren:

“We kijken dan naar verschillende aspecten. Wat is je huidige aansluiting? Wat is je gecontracteerde vermogen? Wat zijn je wensen? Is wat je hebt aangevraagd realistisch met wat je plannen zijn of kan er nog ergens bespaard worden? Zijn er al slimme oplossingen verkend of ondernomen?

Met die kennis gaan we dan op zoek naar oplossingen binnen hun bedrijf. Zoals aangegeven ligt de focus nu op ‘achter de meter’. Dit is wat een ondernemer zelf kan doen. Dit begint met inzicht in het verbruik, waarna we kijken of bijvoorbeeld apparaten later ingeschakeld kunnen worden, energie bespaard kan worden of dat opwek of opslag van energie nodig is. Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de oplossingen ‘voor de meter’, zoals alternatieve contractvormen die de netbeheerder aanbiedt, op dit moment nagenoeg onmogelijk zijn. Wel kunnen ondernemers mogelijkheden verkennen om samen met andere ondernemers een collectief te vormen. Kortom, we bekijken van alle kanten of er oplossingen zijn om het probleem met netcongestie op te lossen.”

Mooie voorbeelden

Vaak is het dus een kwestie van goed uitzoeken wat de situatie van de ondernemer precies is. Elke oplossing is maatwerk en heeft vooral te maken met wet- en regelgeving. Ondanks alle barrières boekt Van Zante hier en daar toch successen:

“We hebben bijvoorbeeld een nieuw gezondheidscentrum kunnen helpen. Die wilde een nieuwe praktijk vestigen waarin meerdere vestigingen werden gecombineerd op een nieuwe locatie. Het was niet mogelijk om een grootverbruikaansluiting aan te vragen vanwege congestie, maar er bleken twee WOZ-objecten te zijn waar ze zich wilden vestigen. De regel is dat je per WOZ-object een netaansluiting mag hebben. Met wat passen en meten bleek het energieverbruik binnen twee kleinere aansluitingen te passen.

Een andere casus betrof een ondernemer met een kleinverbruikaansluiting die een restaurant wilde openen. Helemaal duurzaam en circulair. Maar hij had helaas niet voldoende capaciteit om alle apparatuur aan te sluiten, zoals de oven, de frituur en de warmtepomp om de ruimte te verwarmen. Wij zijn toen gaan kijken of een batterij de oplossing kon bieden. Dus dat er ’s nachts en overdag opgeladen kan worden en dat de stroom ’s avonds als het restaurant open is, gebruikt kan worden. Deze oplossing is de ondernemer nu verder aan het verkennen.”

Toekomst

Annabel van Zante is ervan overtuigd dat er in de toekomst meer fiksers bij gaan komen. Met name jonge fiksers:

“In de energietransitie en op het thema netcongestie kunnen we alle denkkracht gebruiken. Vooral jongeren bieden veel meerwaarde. Ze zijn fris en creatief en tegenwoordig zie je steeds meer opleidingen die zich focussen op duurzaamheid en (duurzame) energie. Ik hoop dan ook dat de instroom via traineeships, zoals bijvoorbeeld bij Liander, en opleidingen voor de nodige aanwas gaat zorgen. Met netcongestie zullen we nog een aantal jaren moeten omgaan. Het is daarom zaak dat we samen op zoek blijven gaan naar slimme oplossingen.”

Meer informatie over fiksers:

Wil je meer weten over fiksers of heb je een hulpvraag? Stuur dan een mail aan taskforce-energieinfra@noord-holland.nl.