Terugblik netwerkbijeenkomst slimme energieoplossingen – Energiehubs (27 november)

Op donderdag 27 november organiseerde de Energieregio Noord-Holland weer een netwerkbijeenkomst slimme energieoplossingen. Met deze keer het onderwerp Energiehubs. Gemeenten, netbeheerders en experts kwamen samen om te praten over de geleerde lessen uit de eerste ronde van het stimuleringsprogramma Energiehubs en de plannen voor de tweede ronde. In drie deelsessies werd dieper ingegaan op flexibel vermogen, het gesloten distributiesysteem van Agriport A7 en de financiering van energiehubs. De presentaties kun je onderaan de pagina downloaden. 

Terugblik op de eerste ronde: ‘Start achter de meter’

Ellen van der Heijden (Provincie Noord-Holland) deelde de belangrijkste ervaringen van het afgelopen jaar. Energiehubs blijken een effectieve manier om ondernemers handelingsperspectief te bieden in tijden van netcongestie. Toch waren er ook uitdagingen.

Een paar duidelijke lessen:

  • Begin achter de meter. Inzicht in kwartierdata, pieken en interne processen is onmisbaar voordat collectieve oplossingen kunnen worden opgepakt.

  • Urgentie en eigenaarschap bij bedrijven zijn cruciaal. Iedere deelnemer moet een belang hebben en bereid zijn te investeren.

  • Bouw eerst een kleine kopgroep. Vertrouwen en commitment vormen de basis van elke hub.

  • Betrek de netbeheerder vanaf dag één.

  • Eén standaard aanpak werkt niet overal. Meer experimenteerruimte en maatwerk zijn nodig.

De eerste ronde liet ook mooie successen zien: een sterke samenwerking tussen hubregisseurs, provincie, Liander en ROM InWest, snelle kennisopbouw en een groeiend netwerk van betrokken ondernemers.

Vooruitblik op de tweede ronde

Ron de Graaf (Programmamanager Energiehubs Noord-Holland) schetste hoe de tweede ronde van het stimuleringsprogramma eruitziet. De focus verschuift naar een meer gebiedsgerichte aanpak, waarin de lokale context zwaar meeweegt.

Vier accenten springen eruit:

  1. Lokale ruimte is leidend. Netbeheerders kijken steeds meer naar wat lokaal mogelijk is om piekbelasting structureel te verlagen.

  2. Breder pakket aan collectieve maatregelen. Van flexibele opwek en opslag, cable pooling tot groepstransportovereenkomten en gesloten distributiesystemen.

  3. Ook realisatiefase: Naast projecten in de verkenningsfase en plan- en ontwerpfase, ook aandacht voor projecten in realisatiefase.

  4. Indiening en ondersteuning. Liefst indienen direct via bedrijventerreinen. Hubregisseurs krijgen een meer coachende en adviserende rol. En een meer intensieve koppeling met het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen dat ook ondersteuning biedt bij individuele maatregelen.

Deelnemen aan de tweede ronde

Op dit moment inventariseert de provincie Noord-Holland welke energiehub-initiatieven in aanmerking kunnen komen voor ondersteuning. Hoeveel initiatieven uiteindelijk worden ondersteund en onder welke voorwaarden, is nog niet bekend. Dat hangt onder meer af van de ruimte die de Autoriteit Consument en Markt (ACM) biedt voor de Groepstransportovereenkomst (GTO) en de inzetmogelijkheden bij de netbeheerders.

Duidelijk is wel dat de focus opnieuw ligt op bedrijventerreinen en elektriciteit. Andere energiedragers zoals warmte, groen gas en waterstof zijn niet uitgesloten. In vergelijking met de eerste ronde verschuift het accent naar de plan- en ontwerpfase, terwijl ook projecten in de realisatiefase nadrukkelijker worden betrokken bij het programma. Meer informatie over de verschillende fases.

Ben je betrokken bij een energiehub-initiatief en wil je graag deelnemen aan de tweede ronde? Dan kun je het initiatief aanmelden via deze online vragenlijst.

Subsidie-aanvragen eerste ronde

Hubs uit de eerste ronde kunnen nog tot eind december 2025 subsidie aanvragen. De ondersteuning loopt door tot eind 2026.

Drie praktische deelsessies

Tijdens de bijeenkomst konden deelnemers kiezen uit drie inhoudelijke sessies:

  • Ontsluiting van flexibel vermogen – Bart Blokland (3VAS) liet zien hoe bedrijven met flexibel stuurbaar vermogen pieken kunnen verlagen en ruimte kunnen creëren.

  • Het gesloten distributiesysteem Agriport A7 – Robert Kielstra (ECW Energy) gaf een inkijk in de stappen, voordelen en uitdagingen van een GDS.

  • Financiering van energiehubs – Paul Hauptmeijer (ROM InWest) schetste welke modellen kansrijk zijn en waar investeerders op letten.