RES Noord-Holland Noord en Zuid kijken vooruit.

Trots op een Verbindend Congres

"Er is het afgelopen jaar ontzettend veel gebeurd," begint Wies Thesingh. "Wat mij meteen te binnen schiet, is ons congres in maart. Dat hebben we voor het eerst georganiseerd en dat vond ik echt zo tof. Dat je zoveel mensen bij elkaar ziet die aan dezelfde opgave werken. Statenleden, raadsleden, wethouders, ambtenaren, energiecoöperaties en professionals van de netbeheerders, alles lekker door elkaar. Het was heel verbindend, en het liet zien dat er heel veel kennis is om met elkaar te delen. Die goede sfeer willen we vasthouden, ook bij het volgende congres in 2027."

De Essentie van de Regieroute

Een tweede punt wat vermeldenswaardig is, is het opstellen van de regieroute. "Samen met de regio hebben we dat proces uitgewerkt, met de PS-motie als aanleiding. Het was een zoektocht, want we hadden het nooit eerder gedaan. Uiteindelijk hebben we een mooi gebalanceerde regieroute opgesteld, met de leidende gedachte: als de doelen van de RES uit zicht raken, welke hulp is er dan nodig om tóch tempo te maken? Wat is de volgende stap als dat niet lukt? Als overleg geen oplossing biedt, kan de provincie besluiten om in te grijpen. Het doel van de regieroute is natuurlijk om dat met elkaar te voorkomen. Het was essentieel om die kaders met elkaar vast te leggen en dat is uitstekend gelukt."

Ruimte voor Innovatie: Agri-PV

Tot slot benoemt Thesingh het belang van innovatie en dan specifiek het project rond Agri-PV, de combinatie van zonne-energie en landbouw. “We hebben de Natuur en Milieu Federatie, LTO-Noord en Wageningen Universiteit een opdracht gegeven om op drie concrete locaties de mogelijkheden van Agri-PV te onderzoeken. Niet alleen op papier, maar ook in praktijk. Daarbij kijken we: wat kan je doen met verschillende typen teelt als je zonne-energie wilt toevoegen? Het is fantastisch dat agrariërs daar in willen investeren, en dat Wageningen Universiteit er de komende jaren onderzoek naar gaat doen. Dit soort innovaties zijn gewoon heel waardevol."

De Toekomst: Uitvoeren, Uitvoeren, Uitvoeren!

Petra Duivenvoorde is de nieuwe programmamanager voor RES Noord-Holland Zuid en volgde in september Roos Peeters op. In de korte tijd heeft ze al veel kopjes koffie gedronken met bestuurders, ambtenaren en andere professionals in haar nieuwe regio.  "Alle mensen die ik tot nu toe heb gesproken, en dat zijn er best veel, zijn enthousiast” vertelt Duivenvoorde. “Het leukste is om met mensen te werken die echt met passie hun werk doen. Wat dat betreft val ik weer met mijn neus in de boter om met hen plannen te gaan smeden voor de toekomst.”

Duivenvoorde kan uiteraard niet veel over het afgelopen jaar zeggen. Over de toekomst is ze duidelijk. "Eigenlijk zijn er drie dingen belangrijk voor volgend jaar: uitvoeren, uitvoeren, uitvoeren! En daarnaast veel meer focus op lokale energiesystemen en de energiegemeenschappen die daarbij horen."

De Noodzaak van Decentrale Systemen

Beide programmamanagers zien de Interbestuurlijke Samenwerkingsagenda Energiesysteem (ISA) als de aanjager voor de volgende fase, waarin e-infra, warmte en de opwek van elektriciteit bij elkaar komen.

Wies Thesingh: "Ik zie ISA als aanleiding om de urgentie van de RES-opgave nog beter op de kaart te krijgen. We hebben veel meer energie nodig om iedereen in de toekomst van stroom te voorzien. Daarvoor is het decentrale energiesysteem een goede oplossing. Als een bedrijventerrein wil uitbreiden of verduurzamen, vraagt dat veel energie, maar dat kan je niet allemaal van het landelijk net halen. Dat betekent dat daar een windturbine, veel zon op dak en mogelijk ook een batterij bij moet. Dus energie leveren op de plek waar je het gaat gebruiken. Lokale opwek in het decentrale energiesysteem wordt gewoon belangrijker."

Petra Duivenvoorde vult aan dat de focus moet verschuiven: "We moeten af van het idee dat we alleen aanbodgestuurd bezig zijn door kriskras zonneparken en windparken te plaatsen. We moeten veel meer vraaggestuurd gaan werken. Ik heb hier een gebied, wat is de energievraag daar, en welke energiemix van aanbod is dan nodig? Dat geldt niet alleen voor bedrijventerreinen maar ook voor nieuwe woonwijken. Stroom wordt zo een integraler onderdeel van de planvorming."

Uitvoering en De Toekomst na 2030

Om de uitvoering te versnellen, wijst Thesingh op de ondersteuningsregeling voor de RES. Hiervoor start volgend jaar een nieuwe opdracht aan een adviesbureau. "De nieuwe opdracht krijgt meer focus op uitvoering en op energiegemeenschappen. Ik hoop dat deze regeling steeds meer gebruikt gaat worden door gemeenten en initiatiefnemers om lokale initiatieven tot uitvoering te brengen."

Ook Duivenvoorde kijkt verder: "We moeten nu al gaan kijken naar de opgaven na 2030. We zijn dan niet klaar, want de opgave wordt waarschijnlijk nog drie keer zo groot. Hoe je dat voor elkaar krijgt? Dat wordt maatwerk voor elke regio. Daarbij gaat het niet meer alleen om lokaal eigenaarschap van een enkel zonnepark en/of windpark van een enkele energiecoöperatie. In de toekomst zal het veel meer gaan over energiegemeenschappen die echt een energiesysteem opzetten, waar je de energievoorziening met elkaar gaat regelen."

De komende periode staat in het teken van concrete actie, waarbij de integrale aanpak van decentrale systemen en energiegemeenschappen de leidraad zal zijn voor een duurzame toekomst in Noord-Holland. Om bij de woorden van Thesingh en Duivenvoorde te blijven: “Het wordt nu tijd voor uitvoeren, uitvoeren, uitvoeren”.